Działalność jednoosobowa to najprostsza forma prowadzenia własnego biznesu, która jest przeznaczona dla osób fizycznych.
Jeśli spodziewasz się, że przychody z twojej działalności będą niewielkie, to taką drobną działalność możesz prowadzić bez dodatkowych formalności jest to tzw. działalność nierejestrowa – nie musisz się rejestrować jako przedsiębiorca jeśli:
Rejestrując się jako przedsiębiorca w CEIDG, musisz wskazać pod jaką nazwą będziesz działać Nazwa firmy musi być unikalna i nie może być już zarejestrowana; nazwa musi zawierać co najmniej twoje imię i nazwisko podane w mianowniku - na przykład: Anna Nowak. Ważna jest kolejność – wpisując nazwę najpierw podaj swoje imię, a później nazwisko. Pamiętaj, że możesz dodać do imienia i nazwiska inne elementy, na przykład opisujące profil twojej działalności
Działalność gospodarczą można założyć w dowolnym miejscu w Polsce, jednak warto wybrać miejsce, które będzie korzystne dla prowadzenia działalności. Warto zwrócić uwagę na dostępność rynku, konkurencję, koszty wynajmu i dostępność transportu. Pamiętaj, że swoją firmę możesz prowadzić w jednym lub wielu stałych miejscach, na przykład w punkcie usługowym, w biurze, w tym w biurze wirtualnym lub coworkingowym, we własnym mieszkaniu albo bez stałego adresu czy mobilnie, na przykład jeżeli wykonujesz usługi u klienta.
Musisz posiadać tytuł prawny do każdej nieruchomości, której adres zgłaszasz do CEIDG. Tytułem prawnym do nieruchomości może być:
Przedsiębiorca musi przypisać swoją działalność do określonego kodu w Polskiej Klasyfikacji Działalności, czyli wybrać kod PKD. Możesz wybrać jeden kod główny, czyli związany z działalnością, która powinna ci przynosić największe przychody, i dowolną liczbę kodów dodatkowych (warto wziąć pod uwagę, że niektóre kody są powiązane z określonymi formami opodatkowania czy z obowiązkiem korzystania z kasy fiskalnej lub rejestracją VAT).
https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd
Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą jesteś podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli podatku PIT. Do wyboru masz aktualnie trzy formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:
Cześć podatników może korzystać od 2022 roku z innej formy opodatkowania jaką jest karta podatkowa jednakże są to tylko ci podatnicy, którzy kontynuują opodatkowanie w tej formie tzn. byli już opodatkowani w ten sposób w 2021 roku. Dlatego jeśli dopiero zakładasz działalność, nie możesz wybrać karty podatkowej.
Jako przedsiębiorca masz co do zasady obowiązek zarejestrować się do VAT - wyjątkiem jest sytuacja gdy Twoja sprzedaż nie przekracza limitu 200 tys. zł rocznie lub sprzedajesz wyłącznie towary i usługi zwolnione z VAT.
Przedsiębiorcy mogą prowadzić księgowość w formie:
Przedsiębiorcy mogą wykorzystywać w działalności gospodarczej rachunek firmowy lub swój rachunek prywatny - musi to jednak być rachunek, który ma tylko jednego posiadacza. Rachunek firmowy (a nie prywatny) będzie ci potrzebny jeśli:
Warto pamiętać, że przedsiębiorcy, którzy dopiero zaczynają działalność gospodarczą lub zamknęli poprzednią przynajmniej 60 miesięcy wcześniej oraz nie planują świadczyć usług na rzecz byłego pracodawcy przez pierwszych 6 miesięcy działalności, mogą korzystać z tzw. ulgi na start.
Rejestracji firmy jednoosobowej można dokonać online lub osobiście w urzędzie. Najszybszym, najwygodniejszym i najprostszym rozwiązaniem jest założenie działalności gospodarczej online poprzez zarejestrowanie firmy w CEIDG za pomocą profilu zaufanego lub podpisu elektronicznego. Rejestracja online jest bezpłatna i pozwala zaoszczędzić czas i koszty związane z wizytą w urzędzie.
We wniosku o wpis do rejestru (wniosek CEIDG-1) musisz podać:
Warto przygotować i spisać sobie powyższe dane przez przystąpieniem do rejestracji.
Ile trwa założenie firmy jednoosobowej
Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej, jeżeli unikniemy błędów w dokumentach, nie powinna zająć więcej niż jeden dzień. Wpis działalności do CEIDG dokonywany jest nie później niż następnego dnia roboczego po złożeniu wniosku, zaś swoją działalność możemy rozpocząć od razu po złożeniu tego wniosku. W dalszej kolejności należy w ciągu siedmiu dni od daty założenia działalności udać się osobiście do ZUS i zgłosić się do ubezpieczenia na drukach ZUS ZUA lub ZUS ZZA. Ponadto przed rozpoczęciem działalności w przypadku części przedsiębiorców może być konieczne uzyskanie niezbędnych koncesji i pozwoleń, a osoby, które chcą być płatnikami VAT, muszą po nadaniu numeru NIP zarejestrować się w urzędzie skarbowym jako podatnik VAT.
Pobierz formularz ZUS ZUA/ ZUS ZZA
Założenie firmy jednoosobowej - koszty
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej koszt założenia biznesu wynosi dokładnie 0 zł. Musimy, co prawda, złożyć wniosek o rejestrację do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczych, ale jest on bezpłatny, a od dobrych kilku lat wszystko można załatwić przez Internet. Co więcej, na założenie jednoosobowej działalności gospodarczej możemy pozyskać dotację, która pozwoli na zakup podstawowego wyposażenia czy wynajem lokalu potrzebnego do prowadzenia firmy. Maksymalna dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest równa sześciokrotności średniego wynagrodzenia - w 2023 roku wynosiła więc ok. 40 tys. zł.
Koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej
Samo założenie i rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej może nie wiązać się ze znacznymi kosztami - miesięczny koszt prowadzania firmy w początkowych etapach może wynosić zaledwie kilkaset złotych. Mogą jednak zdarzyć się też zupełnie inne przypadki. Czasem do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej potrzebny jest potężny kapitał, np. na zakup maszyn. Maksymalne miesięczne koszty utrzymania firmy można więc uznać za wręcz nielimitowane. Każdy biznes jest inny i generuje inne koszty. Wszystko zależy od specyfiki działalności danego interesu.
Zdecydowana większość przedsiębiorców wskazuje, że największą zmorą jeśli chodzi o koszty prowadzenia działalności to wysokie obciążenia podatkowe oraz rosnące koszty związane z zatrudnianiem pracowników – i tak faktycznie jest, gdyż sporą część kosztów prowadzenia działalności stanowią podatki i składki na ZUS i NFZ oraz koszty utrzymania pracownika. Dodatkowo bieżące koszty prowadzenia działalności gospodarczej to także:
Księgowość
Jednym z kluczowych kosztów, które zwykle ponoszą przedsiębiorcy, jest opłacanie księgowości. Na rynku dostępnych jest wiele ofert: zarówno biur rachunkowych, które oferują kompleksową obsługę, jak i aplikacji internetowych, znacząco ułatwiających zarządzanie księgowością we własnej firmie i dostarczających niezbędnych narzędzi. Koszty księgowości w małych firmach nie są wysokie. Przedsiębiorca zwykle ustala w takiej sytuacji kwotę ryczałtu z księgowym lub księgową i co miesiąc płaci umówioną kwotę (za podstawowe usługi oferowane drogą online nie zapłacimy zbyt wiele - zwykle koszty te zamkną się w przedziale 150-200 zł miesięcznie). Pamiętajmy, że więcej za prowadzenie ksiąg zapłaci firma w przypadku zatrudniania pracowników gdyż do obowiązków biura rachunkowego dołączy wówczas obliczanie wynagrodzeń, premii i inne.
Wynajem i/lub utrzymanie lokalu
Choć teoretycznie istnieje możliwość zarejestrowania firmy bez podawania adresu jej siedziby, zdecydowana większość przedsiębiorców posiada lokal, który wskazuje jako podstawowe miejsce prowadzenia działalności. Wiele osób rejestruje działalność we własnym mieszkaniu lub domu, wydzielając na potrzeby prowadzenia firmy pomieszczenie lub nawet jego część. Jeżeli jednak firma zajmuje się produkcją lub sprzedażą i zatrudnia pracowników, musi posiadać biuro, magazyn, halę produkcyjną, a często każdy z tych rodzajów przestrzeni. Utrzymanie pomieszczeń wykorzystywanych przez firmę to nierzadko koszty rzędu kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych miesięcznie. Należy jednak pamiętać, że wszystkie koszty, jakie wynikają z utrzymywania siedziby firmy (koszt wynajmu, rachunki za energię elektryczną czy łącze internetowe) stanowią koszt uzyskania przychodu.
Jeśli chodzi o ewentualne obniżenie kosztów prowadzonej działalności to eksperci wskazują, że warto w tym zakresie rozważyć posłużenie się zasadą Pareto. Zasada ta (znana również jako zasada 80/20) to teza, która zakłada, że 80% rezultatów można osiągnąć wykonując 20% działań. Innymi słowy, niewielki procent nakładu pracy może mieć duży efekt. Dobrze pamiętać o tym podczas wybierania, którym inicjatywom należy nadać priorytet, aby uzyskać jak największe rezultaty. Zasada Pareto na ogół świetnie sprawdza się właśnie w przypadku optymalizacji kosztów. Należy spisać wszystkie koszty w kolejności od największego do najmniejszego, a następnie skupić się na około 20% najwyższych kosztów. Prawdopodobnie stanowią one zdecydowaną większość opłat, jakie ponosimy w miesiącu. To właśnie na nich powinniśmy skupić swą uwagę - każda optymalizacja kosztów może przynieść przedsiębiorcy realne oszczędności.
Własna działalność - co się opłaca
Nie każdemu opłaca się samozatrudnienie i nie każdy czuje się na siłach, aby prowadzić firmę. Jeżeli jednak chcesz mieć wybór, zależy Ci na wyższych zarobkach lub osiągasz wysokie dochody i chcesz płacić niższe podatki, to wybór samozatrudnienia może okazać się korzystny. Wybór własnej działalności gospodarczej zależy od wielu czynników, takich jak zainteresowania, umiejętności, rynek pracy i konkurencja. Przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeanalizować rynek i określić, jakie usługi lub produkty będą najbardziej opłacalne, ewentualnie uzyskać opinię doradców czy też specjalistów w danej dziedzinie.